صنایع چوب در ایران
صنایع چوب به بخش مهمی از زندگی ما در تولید و صنعت ایرانی تبدیل شده است.
به همین دلیل اکثر ما هنگام خرید برای خانه، اداره و … اول به دنبال محصولات چوبی می گردیم. بدون شک شما هم شیفته زیبایی چوب طبیعی هستید. مهم نیست علاقمند به سبک مدرن هستید یا کلاسیک، وسایل چوبی قطعا با فضای موردنظرتان همخوانی دارد. این تقاضای زیاد باعث شده تا صنایع چوب اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. علم نوین نانو با استفاده از فن آوری های رایانه به افزایش دانستنیهای روز کمک کرده است.
کاربرد صنایع چوب در ایران باستان
صنایع چوب در ایران به زمان چندین هزار سال قبل از میلاد و دوره ایران عصر حجر و ایران باستان برمیگردد. در آن دوره از چوب به عنوان یک متریال اصلی و پایه ای استفاده میشده است. اما اگر به طور مختصر بخوایم به کاربرد چوب توی زمان های قدیم بپردازیم می‌تونیم به موارد زیر اشاره کنیم:
1. طبق تحقیقات باستان شناسان هخامنشیان در حملات خود به ساردیس پایتخت پادشاهی لیدیا از ارابه های جنگی استفاده کردن که از برج های چوبی درست شده و سربازای ایرانی توی این برج ها قرار می‌گرفتن و عملیات تیراندازی و پرتاب نیزه رو انجام میدادن.
2. در دوره اشکانیان علاوه بر ادوات و سلاح های جنگی شواهد و مدارک نشون میده که برای معماری و ساخت و ساز نیز از چوب استفاده زیادی شده.
3. در دوره ساسانیان علاوه بر سلاح ها از سپرهای چوبی در جنگ استفاده میشده و پیاده نظام لشگر مجهز به سپرهای محکم چوبی بودن، همچنین استفاده از منجنیق‌های چوبی توی این زمان بسیار رایج بوده. ساسانیان از چوب به عنوان کلاف برای ساخت دیوارها استفاده می‌کردن. در دوره ساسانیان تولید سازهای چوبی مثل بربط نیز بسیار رایج و متداول بوده و شاید بتونیم این دوره رو آغازگر تولید حرفه ای سازهای چوبی معرفی کنیم.
نگاهی به وضعیت بازار جهانی
نخستین کارخانه تولید تخته فیبر عایق سال1898 در انگلستان راه‌اندازی شد. اولین کارخانه با فعالیت تولید ام‌دی‌اف نیز در سال 1965 در نیویورک تاسیس شد. در بین کشورهای جهان، چین با حجم تولید 6/ 55میلیون مترمکعب بزرگ‌ترین تولیدکننده ام‌دی‌اف است. این کشور همچنین با 5/ 2میلیون مترمکعب، بزرگ‌ترین صادر‌کننده این محصول است.
قاره اروپا با 51درصد، بیشترین سهم از صادرات جهانی ام‌دی‌اف را به خود اختصاص داده است. این قاره در بخش واردات نیز با سهم 4/ 41درصد در رتبه اول قرار دارد. آمریکا با حجم واردات 3/ 2میلیون مترمکعب، رتبه اول را در بین وارد‌کنندگان محصول ام‌دی‌اف دارد و ایران در این رتبه‌بندی در جایگاه دوم است.
ارزش بازار جهانی ام‌دی‌اف در سال 2020 برابر با 105میلیارد دلار بوده است. با توجه به برآورد رشد 20درصدی تقاضا در صنعت مبلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین متقاضی محصول ام‌دی‌اف تا سال 2026 و بررسی روند تقاضای سایر صنایع مصرف‌کننده پیش‌بینی می‌شود با رشد سالانه بالای 4درصد تا سال 2026 ارزش بازار جهانی ام‌دی‌اف به 135میلیارد دلار برسد که در بین مناطق، بخش‌جنوبی آسیا بیشترین رشد را خواهد داشت. رشد صنعت در مناطق شمالی آسیا و بخش آمریکای‌جنوبی در سطح متوسط خواهد بود و مناطق آمریکای شمالی و آفریقا نیز کمترین رشد را خواهند داشت.
وضعیت داخل کشور
ظرفیت تولید ام‌دی‌اف ایران حدود 5/ 2 میلیون مترمکعب است. صنعت چوب و فرآورده‌های چوبی کشور با در برگرفتن حداقل صدهزار واحد صنعتی، صنفی و آموزشی و فراهم‌کردن 9درصد اشتغال صنعتی کشور، نقش مهمی در توسعه صنعتی اشتغال محور کشور دارد. از مزیت‌های مهم این صنعت می‌توان به سرمایه‌بری کمتر و اشتغال‌زایی بیشتر نسبت به صنایع مشابه و امکان توسعه در تمام مناطق جغرافیایی کشور اشاره کرد. با وجود این، با توجه به فراهم‌نبودن بستر تامین مواد اولیه موردنیاز این صنعت در داخل به دلیل کمبود آب، کمبود منابع جنگلی و دشواری واردات فرآورده‌های چوبی به دلیل مشکلات ناشی از گرانی و کمبود ارز، تحریم‌ها و…،
توسعه این صنعت محدود و در حد برآورده‌شدن بخشی از نیازهای داخلی بوده است. در سال‌های اخیر تولیدات ام‌دی‌اف درکشور روند رو به رشدی داشته و از حجم واردات تا حدی کاسته شده، اما همچنان بخش قابل‌توجهی از نیاز داخل از طریق واردات تامین می‌شود.
در سال 99 حجم واردات ام‌دی‌اف به کشور 705هزار و 105مترمکعب گزارش شد و ارزش دلاری آن برابر با 74 میلیون دلار بود. عمده واردات این محصول از تایلند صورت می‌گیرد. کشورهای ترکیه و چین نیز در رتبه‌‌های دوم و سوم قرار دارند.