تراشکاری چیست و چه کاربردی در صنعت دارد؟

تراشکاری (turning) یکی از روش های شکل دهی به فلزات با حذف مواد اضافی (براده برداری) برای تولید قطعات صنعتی است.

تولید داخلی محصولات صنعتی با کیفیت و کاربردی ، همواره از دغدغه های افراد فعال در تولید و صنعت ایرانی بوده است.

به کسی که با استفاده از ماشین آلات و ابزارهای خاص، فرایند تراشکاری را انجام می دهد تراشکار می گویند. این کار به وسیله  ابزار تراش انجام می گیرد.

ابزار تراشها بر روی قطعه اعمال می‌شود تا مواد اضافی را حذف کرده و شکل و ابعاد مورد نظر را به قطعه بدهد. این روش با استفاده از ماشین تراش انجام می‌شود که به وسیله حرکت دو محور (چرخشی و خطی)، ابزار تراش را در تماس با قطعه قرار می‌دهد.

ماشین تراشکاری  یکی از قدیمی ترین روشهای فرم دادن قطعات است و به دلیل داشتن قابلیت های بالا امروز نیز به عنوان یکی از پر کاربرد ترین روشهای تولید مورد استفاده قرار می گیرد. این شغل هنر شکل دهی به فلزات است که با استفاده از قطعات و دستگاه های دستی و رایانه ای انجام می شود و نتیجه آن ساخت قطعات جدید و یا تعمیر قطعات مستعمل مرتبط با دستگاهها و ماشین آلات صنعتی می باشد .

تاریخچه ماشین تراش

ماشین­های تراش، ابتدایی­ترین نوع ماشینهای افزار به شمار می­روند که برای نخستین بار در بین قرن ۱۷ و ۱۸ بوجود آمدند و تراشیدن چوب به وسیله درخت به عنوان معمولی­ترین و یا قدیمی­ترین روش تراش می باشد؛ در این روش، شخص باید با قرار دادن دو سر چوب در بین دو درخت و بستن یک طناب به شاخه درخت، آن را در اطراف چوب مورد نظرش بپیچید و شخص دیگری طرف دیگر طناب را بگیرد و با دستش به حرکت درآورد. شخص دوم برای تراشیدن چوب باید در طرف مقابل قرار بگیرد و با استفاده از رنده، این کار را انجام دهد. با گذشت زمان، این روش تکامل یافت.

در سال ۱۷۴۰ میلادی، ماشینِ تراش برای اولین بار در کشور فرانسه ساخته شد. در تراشکاری، فلزات را به وسیله ماشینِ تراش از طریق براده برداری، شکل میدهند و عمل برداشتن براده از روی فلزات را، با به چرخش درآمدن فلز و حرکت تیغه های تعبیه شده بر روی دستگاه تراشکاری انجام می دهند. حرکت دستگاه در این زمینه با استفاده از دست می باشد.

فردی به نام فری تند در سال ۱۷۹۶ میلادی، موفق به ساخت دستگاهی شد که چرخ دنده ها روی محور، قابلیت تراش انواع پیچ ها را فراهم می کردند. دستگاه دیگری در سال ۱۷۹۶ مجدداً اختراع شد که حرکت محور در این دستگاه با استفاده از پدال، صورت می گرفت. دستگاه تراش دیگری با بدنه ی چوبی و پایه ی آهنی، پس از سال ۱۷۹۶ طراحی شد. به تدریج ، ماشین های بسیار مدرنی اختراع شد. آن ماشینِ تراش، قابلیت تراش انواع پیچ های گوناگون را داشت.

وظایف و مهارت های شغل تراشکار

•  یک تراشکار باید برای انجام فلزکاری از توانایی های لازم برخوردار باشد.
•  از دیگر ویژگی های یک تراشکار می توان به توانایی انجام نقشه خوانی و نقشه کشی اشاره کرد.
•  توانایی سرویس دهی دستگاه تراش از وظایف یک فارغ التحصیل رشته تراشکاری به شمار می رود.
•  او موظف است که کارهای جوشکاری را انجام دهد.
•  وظیفه ی فارغ التحصیل رشته تراشکاری اینست که قطعات را آج بزند.
•  او باید از این توانایی برخوردار باشد که به صورت پیشرفته، نقشه کشی کند.
•  یکی از مسئولیت های یک تراشکار ماهر، انجام کارهای سخت می باشد.
•  باید قادر به شناسایی مواد باشد.
•  فارغ التحصیل این رشته باید این مهارت را داشته باشد که با دستگاه های مختلف کار کند.

فرصت های شغلی تراشکاری

فارغ التحصیل رشته تراشکاری، پس از این که دوره اموزشی خود را گذراند؛ مجوز فعالیت در یکی از موارد زیر را دارد:

– تمام کارخانه های خودروسازی

– تولید وسایل خانگی

– کارخانه های ماشین سازی

– تولید ابزار و ماشین آلات کشاورزی

– کارگاه های قالب سازی

– قطعه سازی

– تراشکاری

– فرزکاری

– چرخ دنده تراشی

– سنگ زنی خدماتی

فرایندهای تراشکاری

تراشکاری

این فرایند از ابتدایی‌ترین فرایندهای ماشینکاری می‌باشد که بخش مورد تراشکاری، می‌چرخد درحالی‌ که ابزار برشی تک‌ نقطه موازی با محور چرخش حرکت می‌کند. تراشکاری می‌تواند روی سطح داخلی یا خارجی جسم انجام شود. قطعه مورد تراشکاری عموماً قطعه‌ کاری است که تحت عملیات‌های ریخته‌گری، آهنگری، اکستروژن تولید شده‌است.

تراشکاری مخروطی

بواسطه compound slide و ضمیمه تراشکاری مخروطی با استفاده از یک ضمیمه کپی هیدرولیکی توسط دستگاه CNC با استفاده از ابزار شکل‌دهی برای تراشکارهای اماتور به کار می‌رود.

شیار تراشی

در این فرآیند قلم شیار تراش در راستای شعاع قطعه به آرامی در داخل آن نفوذ می‌کند و شیاری برابر با پهنای قلم بر روی سطح خارجی قطعه استوانه ای ایجاد می‌کند.

پیچ تراشی

برای پیچ تراشی با استفاده از ماشین تراشکاری از رنده‌های پیچ بری استفاده می‌شود. رنده‌های پیچ بری جزئی از رنده‌های فرم بوده و لازم است که فرم لبه برنده آن‌ها با فرم شیار دندانه پیچ مطابقت داشته باشد. حال با استفاده از ابزار مخصوص و استفاده از میلهٔ هادی و استفاده از روش‌های گرداندن قطعه و یا استفاده از ساعت پیچ تراشی؛ پیچ تراشیده می‌شود.

آج زنی

به عمل ایجاد شیارهای منظم و با اشکال مختلف در طول قطعه آج زنی می‌گویند.

علم نوین نانو با استفاده از فن آوری های رایانه به افزایش دانستنیهای روز کمک کرده است.